«مجاهده دائمی در راه خدا» پنجمین ویژگی یاران امام (عج) در عصر ظهور۲۲
« دائما در راه خدا جهاد می کنند.» این ویژگی پنجمین ویژگی اصحاب قائم در زمانه ظهور است. «یجاهدون» فعل مضارع است و بر اساس اصول ادبیات عرب، دلالت بر استمرار و دوام می کند؛ بنابراین معنای آیه اینچنین است که این جماعت به صورت دائمی و مستمر در حال جهاد هستند. در اینجا ممکن است سوالی مطرح شود؛ آیا ایشان در تمام عمر به پیکار و مقابله با کفار اقدام می کنند؟ آیا سالها قبل از قیام و مبارزه مسلحانه اشتغالاتی غیر از «مجاهده» نداشته اند؟ چگونه ممکن است تمام عمر را به این فعل اختصاص دهند در حالی که هر انسانی در ابتدا و انتهای زندگی خود دچار ضعف جسمانی می شود و توان پیکار و مقابله با کفار را ندارد؟
پاسخ به این سوالها هنگامی روشن می شود که معنای دقیق «جهاد» را دریابیم؛ جهاد منحصر در مقابله با کفار و دشمنان خدا در میدان مسلحانه نیست بلکه معنای گسترده تری دارد. جهاد در معنای گسترده خود به معنای مبارزه با دشمن است اعم از دشمن بیرونی و درونی؛ دشمن بیرونی همان «کفار و ستمگران» هستند که در صدد نابودی دین و استثمار دین دارانند اما دشمن درونی همان «هوای نفس و تمایلات درونی» است که آن نیز در صدد خراب نمودن کاخ ایمان آدمی و تبدیل آن به کوخی ویران است. در روایات ما مقابله با دشمن بیرونی «جهاد کوچک تر» و مبارزه با دشمن درونی و ایستادگی در برابر خواهش های نفسانی «جهاد بزرگ تر» دانسته شده است.[۱] آری یاوران قائم عمری به مجاهدت پرداخته اند و نه تنها امروز در برابر دشمن بیرونی صف بسته اند بلکه همه روزه در برابر دشمن درونی آماده و مهیا بوده اند و همواره او را شکست داده اند. معنای استمرار در مجاهده ظاهرا همین استمرار در مجاهده با نفس است و الا جنگ بیرونی در مقاطعی کوتاه از زندگی بشر رخ می دهد و دائمی و استمراری نیست.
[۱] معانی الأخبار، ج۱، ص ۱۶۰.