ولایت فقیه از دیدگاه علمای شیعه ۱

ولایت فقیه از دیدگاه علمای شیعه
نظریه ولایت فقیه، نظریه ی نیست که ابداع مرحوم نراقی باشد بلکه سابقه ای طولانی دارد. ما در این بخش دیدگاه علمای شیعه را از قرن چهارم تا عصر حاضر هر چند به طور مختصر مورد بررسی قرار خواهیم داد.
شیخ مفید(۴۱۳- ۳۳۳ ق)
شیخ در کتاب المقنعه(۱) دارند که کسانیکه به احکام اسلامی آگاهند و قدرت تشخیص و حل اختلاف را دارند اجرای احکام انتظامی اسلام به آنان واگذار شده و در این مورد از سوی صاحب الامر(عج) ولایت دارند. در کلام شیخ عباراتی است که بر فقیه به عنوان حاکم اسلامی قابل تطبیق است تا قاضی و مفتی؛ مانند« کسی که بر مردم امارت و پادشاهی کند، او از سوی صاحب الامر حاکم است.
شیخ  مفید برای فقها از جانب امام زمان(عج) در امور عمومی مهمی مانند اقامه حدود، دستور اجرای احکام اقامه نماز عیدین و غیره ولایت قائل است. از عبارات شیخ می توان استفاده کرد که او به ولایت داشتن فقها در تمام اموری که امام معصوم ولایت دارد ، معتقد است.
شیخ طوسی(۴۶۰- ۳۸۵ ق)
شیخ طوسی در کتاب النهایه(۲) می فرماید: اقامه حدود الهی جز برای حاکم زمان که از ناحیه خداوند تعیین شده یا شخصی که امام معصوم(ع) او را بر این امر نصب فرموده، جایز نیست. ائمه این امر را برای فقهای شیعه واگذار کرده اند. وی همچنین اقامه نماز عیدین و جمعه وامر به معروف و نهی از منکر و غیره را برای فقها جایز می داند.

۱.المقنعه، ص ۸۱۰ و ۸۱۲
۲.النهایه، ص ۳۰۳- ۳۰۰