اﻭّﻟﻴﻦ بار به چه کسی مهدی موعود گفتند؟

اﻭّﻟﻴﻦ ﻧﺎﻡ ﻣﻬﺪﻯ ﻣﻮﻋﻮﺩﻋﻠﻴﻪ ﺍﻟﺴﻠﺎﻡ

?ﺍﻭّﻟﻴﻦ ﻛﺴﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﺳﻠﺎﻡ ﻣﻬﺪﻯ ﻣﻮﻋﻮﺩ ﻧﺎﻣﻴﺪﻩ ﺷﺪ ﻣﺤﻤّﺪ ﺣﻨﻔﻴﻪ ﻓﺮﺯﻧﺪ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﻠﻰ ﻋﻠﻴﻪ ﺍﻟﺴﻠﺎﻡ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻮﺭﺩ ﺗﻮﺟﻪ ﺧﺎﺹ ﺁﻥ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻮﺩ.

?ﺷﻬﺮﺗﺶ ﺑﻪ «ﺣﻨﻔﻴﻪ» ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺟﻬﺖ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺎﺩﺭﺵ «ﺧﻮﻟﻪ» ﺍﺯ ﻗﺒﻴﻠﻪ «ﺑﻨﻰ ﺣﻨﻔﻴﻪ» ﺑﻮﺩ.
ﺍﻣﻴﺮﻣﺆﻣﻨﺎﻥ ﻋﻠﻴﻪ ﺍﻟﺴﻠﺎﻡ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺁﺯﺍﺩ ﻛﺮﺩ ﻭ ﺳﭙﺲ ﺑﻪ ﻧﻜﺎﺡ ﺧﻮﺩ ﺩﺭﺁﻭﺭﺩ. ﺣﻀﺮﺕ ﻋﻠﻰ ﻋﻠﻴﻪ ﺍﻟﺴﻠﺎﻡ ﺑﻪ ﺁﻥ ﻓﺮﺯﻧﺪ ﺍﺭﺯﺷﻤﻨﺪ ﻋﻠﺎﻗﻪ ﺍﻯ ﻭﺍﻓﺮ ﺩﺍﺷﺖ ﻭ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺍﻭ ﺳﺨﻨﺎﻥ ﺗﺤﺴﻴﻦ ﺁﻣﻴﺰﻯ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ.
ﺩﺭ ﺟﻨﮓ ﺟﻤﻞ، ﻣﺤﻤّﺪ ﺣﻨﻔﻴﻪ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﻣﻤﺘﺎﺯﻯ ﺩﺍﺷﺖ. ﭘﺮﭼﻢ ﭘﻴﺮﻭﺯﻯ ﺩﺭ ﺩﺳﺖ ﺍﻭ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺑﺎ ﺷﺠﺎﻋﺖ ﻭ ﺻﻠﺎﺑﺖ ﻛﻢ ﻧﻈﻴﺮﻯ ﺩﺷﻤﻦ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻋﻘﺐ ﺭﺍﻧﺪ، ﺻﻒ‌ﻫﺎ ﺭﺍ ﺷﻜﺴﺖ ﻭ ﺍﻣﺘﺤﺎﻥ ﻧﻴﻜﻮﻳﻰ ﺩﺍﺩ. ﺩﺭ ﻫﻤﻴﻦ ﺟﻨﮓ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺍﺯ ﻣﺤﻤّﺪ ﺣﻨﻔﻴﻪ ﭘﺮﺳﻴﺪﻧﺪ: ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺷﺮﺍﻳﻂ ﺳﺨﺖ ﻭ ﻫﻮﻟﻨﺎﻙ ﭘﺪﺭﺕ ﺗﻮ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻛﺎﻡ ﺧﻄﺮ ﻣﻰ ﺍﻧﺪﺍﺯﺩ ﻭ ﻫﺮﮔﺰ ﺑﺮﺍﺩﺭﺍﻧﺖ ﺣﺴﻦ ﻭ ﺣﺴﻴﻦ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺍﻗﻊ ﺑﻪ ﻣﻴﺪﺍﻥ ﻧﻤﻰ ﻓﺮﺳﺘﺪ؟
ﻣﺤﻤّﺪ ﺣﻨﻔﻴﻪ ﺑﺎ ﺗﻌﺒﻴﺮ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﻇﺮﻳﻔﻰ ﺑﻴﺎﻥ ﺩﺍﺷﺖ: ﺣﺴﻦ ﻭ ﺣﺴﻴﻦ ﺩﻳﺪﮔﺎﻥ ﭘﺮ ﻓﺮﻭﻍ ﭘﺪﺭ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻭ ﻣﻦ ﺑﺎﺯﻭﻯ ﭘﺮ ﺯﻭﺭ ﺍﻭ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﻢ ﭘﺪﺭﻡ ﺑﺎ ﺩﺳﺖ ﺧﻮﺩ ﺍﺯ ﺩﻳﺪﮔﺎﻧﺶ ﻣﺤﺎﻓﻈﺖ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ. ﺭﻭﻯ ﺍﻳﻦ ﺑﻴﺎﻥ ﺗﺮﺩﻳﺪﻯ ﻧﻤﻰ ﻣﺎﻧﺪ ﺩﺭ ﺍﻳﻨﻜﻪ «ﻣﺤﻤّﺪ ﺣﻨﻔﻴﻪ» ﺩﻗﻴﻘﺎً ﺑﺮ ﺗﻤﺎﻡ ﺑﺮﺍﺩﺭﺍﻧﺶ ﻭﺍﻗﻒ ﺑﻮﺩ ﻭ ﻛﺴﻰ ﻧﺒﻮﺩ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻧﺎﺣﻖ، ﺩﻋﻮﻯ ﺍﻣﺎﻣﺖ ﻛﻨﺪ.

?ﭘﺲ ﺍﺯ ﺷﻬﺎﺩﺕ ﺍﻣﺎﻡ ﺣﺴﻴﻦ ﻋﻠﻴﻪ ﺍﻟﺴﻠﺎﻡ ﮔﺮﻭﻫﻰ ﺑﻪ ﺍﻣﺎﻣﺖ ﺍﻭ ﮔﺮﻭﻳﺪﻧﺪ ﻭ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﻫﻤﻪ «ﻣﺨﺘﺎﺭ» ﺑﺮ ﻣﺤﻮﺭﻳﺖ ﺍﻭ ﺗﻜﻴﻪ ﻣﻰ ﻛﺮﺩ ﻭ ﺍﺯ ﻣﺮﺩﻡ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ ﺍﻭ ﺑﻴﻌﺖ ﻣﻰ ﮔﺮﻓﺖ.
ﻭﻟﻰ ﻣﺤﻤّﺪ ﺣﻨﻔﻴﻪ ﺍﺯ ﻛﺎﺭ ﺍﻭ ﺭﺍﺿﻰ ﻧﺒﻮﺩ ﻭ ﻫﺮﮔﺰ ﺑﺮ ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭ ﺻﺤﻪ ﻧﮕﺬﺍﺷﺖ.
ﻫﻨﮕﺎﻣﻰ ﻛﻪ «ﺍﺑﻮﺧﺎﻟﺪ ﻛﺎﺑﻠﻰ» ﺍﺯ ﺟﻨﺎﺏ ﻣﺤﻤّﺪ ﺣﻨﻔﻴﻪ ﭘﺮﺳﻴﺪ: ﺁﻳﺎ ﺍﻣﺎﻡ ﻭﺍﺟﺐ ﺍﻟﻄﺎﻋﺔ ﺷﻤﺎ ﻫﺴﺘﻴﺪ؟ ﺑﻪ ﺻﺮﺍﺣﺖ ﺗﻤﺎﻡ ﻓﺮﻣﻮﺩ: ﺍﻣﺎﻡ ﺑﺮ ﻣﻦ، ﺑﺮ ﺗﻮ ﻭ ﺑﺮ ﻫﻤﻪ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻥ ﻋﻠﻰ ﺑﻦ ﺍﻟﺤﺴﻴﻦ ﺍﺳﺖ. ﺁﻥ ﮔﺎﻩ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺍﻣﺮ ﺍﻣﺎﻣﺖ ﺑﺮ ﻫﻤﮕﺎﻥ ﺭﻭﺷﻦ ﺷﻮﺩ ﺑﺎ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﻠﻰ ﺑﻦ ﺍﻟﺤﺴﻴﻦ ﻋﻠﻴﻪ ﺍﻟﺴﻠﺎﻡ ﺑﻪ ﮔﻔﺖ ﻭ ﮔﻮ ﻧﺸﺴﺖ.
ﻣﺘﺎﻧﺖ ﺩﺭ ﮔﻔﺘﺎﺭ، ﺍﻋﺘﺪﺍﻝ ﺩﺭ ﺭﻓﺘﺎﺭ ﻭ ﺳﻠﻮﻙ ﺩﺭ ﻛﺮﺩﺍﺭ، ﺑﻪ ﺿﻤﻴﻤﻪ ﺩﺍﻧﺶ ﺳﺮﺷﺎﺭ، ﻋﻘﻞ ﭘﺮﺑﺎﺭ ﻭ ﺩﻳﮕﺮ ﻣﺤﺎﺳﻦ ﺍﺧﻠﺎﻗﻰ، ﻣﻮﺟﺐ ﺷﺪ ﻛﻪ ﺩﻝ‌ﻫﺎ ﺍﺯ ﻣﺤﺒّﺖ ﺍﻭ ﭘﺮ ﺷﻮﺩ ﻭ ﻫﻤﮕﺎﻥ ﺣﺴﻦ ﺍﻋﺘﻘﺎﺩ ﺑﻪ ﺍﻭ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ. ﻭ ﻫﻤﻴﻦ ﻣﻮﺟﺐ ﺷﺪ ﻛﻪ ﻣﺨﺘﺎﺭ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺍﻭ ﻣﻨﺘﺴﺐ ﻛﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﺘﻮﺍﻧﺪ ﺩﻝ‌ﻫﺎ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺳﻮﻯ ﺧﻮﺩ ﺟﻠﺐ ﻛﻨﺪ ﻭﻟﻰ ﻫﻨﮕﺎﻣﻰ ﻛﻪ ﺍﻭ ﺍﺯ ﺩﺳﻴﺴﻪ ﻣﺨﺘﺎﺭ ﺁﮔﺎﻩ ﺷﺪ ﺍﺯ ﻭﻯ ﺗﺒﺮّﻯ ﺟﺴﺖ.
ﺟﻨﺎﺏ «ﻣﺤﻤّﺪ ﺣﻨﻔﻴﻪ» ﺩﺭ ﻣﺤﺮﻡ ﺳﺎﻝ ۸۱ ﻫﺠﺮﻯ ﺩﺭ ۶۵ ﺳﺎﻟﮕﻰ ﻭ ﺩﺭ ﻣﺪﻳﻨﻪ ﺩﻳﺪﻩ ﺍﺯ ﺟﻬﺎﻥ ﻓﺮﻭ ﺑﺴﺖ ﻭ ﺩﺭ ﻗﺒﺮﺳﺘﺎﻥ ﺑﻘﻴﻊ ﺑﻪ ﺧﺎﻙ ﺳﭙﺮﺩﻩ ﺷﺪ. ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﻣﻜﺎﻥ ﺩﺭﮔﺬﺷﺖ ﺍﻭ ﭼﻨﺪ ﻗﻮﻝ ﺍﺳﺖ: ﻣﺪﻳﻨﻪ، ﻃﺎﺋﻒ، ﺍﻳﻠﻪ (ﺑﻴﻦ ﻣﻜّﻪ ﻭ ﻣﺪﻳﻨﻪ) ﻭ ﻗﻮﻟﻰ ﻫﻢ ﻣﻰ ﮔﻮﻳﺪ: ﺩﺭﮔﺬﺷﺖ ﺍﻭ ﺩﺭ «ﺭﺿﻮﻯ» ﻭ ﺩﻓﻦ ﺍﻭ ﺩﺭ «ﺑﻘﻴﻊ» ﺍﺳﺖ.
ﻓﺮﻗﻪ ﻛﻴﺴﺎﻧﻴﻪ، ﺑﻪ ﺍﻣﺎﻣﺖ ﺍﻭ ﻣﻌﺘﻘﺪ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﺍﻭ ﺭﺍ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺍﻣﻴﺮﻣﺆﻣﻨﺎﻥ ﻭ ﺍﻣﺎﻡ ﺣﺴﻦ ﻭ ﺍﻣﺎﻡ ﺣﺴﻴﻦ ﻋﻠﻴﻬﻢ ﺍﻟﺴﻠﺎﻡ ﭼﻬﺎﺭﻣﻴﻦ ﺍﻣﺎﻡ ﻣﻰ ﭘﻨﺪﺍﺷﺘﻨﺪ.
ﺍﻛﺜﺮﻳﺖ ﻗﺎﻃﻊ ﻛﻴﺴﺎﻧﻴﻪ ﻣﻌﺘﻘﺪﻧﺪ ﻛﻪ ﺍﻭ ﻧﻤﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ، ﺑﻠﻜﻪ ﺩﺭ ﻛﻮﻩ ﺭﺿﻮﻯ ﻣﺨﻔﻰ ﺷﺪﻩ ﻭ ﭘﺲ ﺍﺯ ﻳﻚ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﺍﺳﺘﺘﺎﺭ، ﺳﺮﺍﻧﺠﺎﻡ ﻇﻬﻮﺭ ﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﺟﻬﺎﻥ ﺭﺍ ﭘﺮ ﺍﺯ ﻋﺪﻝ ﻭ ﺩﺍﺩ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ.
ﺁﻥ‌ﻫﺎ ﻣﻌﺘﻘﺪﻧﺪ ﻛﻪ «ﻣﺤﻤّﺪ ﺣﻨﻔﻴﻪ» ﻫﻤﺎﻥ ﻣﻬﺪﻯ ﻣﻮﻋﻮﺩ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺍﺯ ﻣﻜّﻪ ﻇﻬﻮﺭ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﻛﺮﺩ.
ﺑﺎ ﺩﻋﺎﻯ ﻧﺪﺑﻪ ﺩﺭ ﭘﮕﺎﻩ ﺟﻤﻌﻪ، ﻋﻠﻰ ﺍﻛﺒﺮ ﻣﻬﺪﻯ ﭘﻮﺭ، ﺹ ۸۳.
-اولین های مهدویت
در آخر باید به نکته اشاره کرد که در باب مختار روایات گوناگون در تاریخ مطرح است.