دو راه بصیرت دهی حضرت زهرا(سلام الله علیها)
ایجاد بصیرت در جامعه به دو صورت امکان دارد:
یا با رفتار و یا با گفتار.
حضرت زهرا (سلام الله علیها) تمام توان خویش را برای ایجاد بصیرت با هر دو روش انجام دادند. ایشان با ایراد خطبهها و سخنان روشنگرانه تلاش نمودند تا جامعه را از رفتن به مسیر انحراف و غرق شدن در ورطه بلا و غضب الهی نگه دارند. نمونههایی از کلمات و خطبههای ایشان ذکر گردید و در ادامه نیز خواهد آمد.
اما در مورد تلاش رفتاری آن سیده زنان عالم نیز موارد متعددی در تاریخ ذکر گردیده است. یکی از این موارد، دفاع جانانه آن بانوی مکرّمه از امام خویش در وقتی بود که علی (علیه السلام) را با زور برای بیعت به مسجد میبردند(۱). حضرت زهرا (سلام الله علیها) با دفاع خویش از خلیفه بر حقّ رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلم) به تمامی مردم مدینه و تمامی مسلمانان در طول تاریخ درس مهمی دادند و آن درس این بود که مسلمانان همانگونه که در برابر پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) وظیفه دارند و باید از ایشان و اهداف ایشان با جان و مال و آبرو دفاع کنند در برابر جانشین رسول خدا نیز همین وظایف را دارند و باید با گذشتن از جان و تحمل جراحات و لطمات از او دفاع کنند و در مسیر تحقق اهداف الهی در حمایت از ولیّ خدا گام بردارند.
مورد دیگری که آن شفیعه محشر برای ایجاد بصیرت در جامعه به کار بست این بود که به همراه علی (علیه السلام) به درب خانه مهاجر و انصار میرفت و با آنان سخن میگفت، همانطور که در تاریخ آمده است:
علی (علیه السلام) فاطمه (سلام الله علیها) را بر مرکبی سوار میکرد که بر روی آن عبای پشمی انداخته بود و امام حسن و امام حسین (علیهما السلام) با او بودند و چهل صبح او را بر در خانه مهاجرین و انصار میبرد و حضرت زهرا (سلام الله علیها) به آنان میگفت: ای گروه مهاجرین و انصار! خدا را یاری کنید. من دختر پیامبر شما هستم. شما با پیامبردر روزی که بیعت کردید، بیعت نمودید آنچه را که از خود و فرزندانتان دفع میکنید از پیامبر و فرزندان پیامبر نیز دفع کنید پس به بیعتتان با رسول خدا عمل کنید.(۲)
این رفتار و گفتار حضرت زهرا (سلام الله علیها) نیز درس مهمی برای مدعیان مسلمانی در برداشت. زیرا آنها میدیدند که حضرت زهرا (سلام الله علیها) با حالی منقلب و جسمی مجروح به دفاع از ولایت برمیخیزد و این دفاع هم با رفتار و هم با گفتار صورت میگیرد. ضمن اینکه آن حضرت برای دفاع از امام خود، از حقوق خود به عنوان فرزند پیامبر استفاده میکنند و نقض پیمان صحابه با رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) را تذکر می دهد و این نکته نشان دهنده وظیفه مسلمین برای دفاع از ولایت است؛ دفاعی که با تمام امکانات مشروع حتی استفاده از حقوق شخصی فرد باید صورت بپذیرد.
اما صد حیف که تاریخ گواهی میدهد که هیچ یک از انصار و مهاجرین ندای فاطمه (سلام الله علیها) را لبیک نگفتند و او را تنها گذاشتند.(۳)
پ ن:
۱)اسماعیل انصاری زنجانی، الموسوعه الکبرى عن فاطمه الزهراء، ج١١،ص:١٣٠
۲)محمد بن محمد مفید، الإختصاص، النص، ص: ١٨۴
۳)همان