صبـــــر در دوران غیبت
انتظار بدون عنصر پایدارى و شکیبایى و صبر در برابر مشکلات ، پوسته اى است بدون مغز و قالبى است بى محتوا، و در حقیقت انتظار نیست ، روح و جوهر اصلى انتظار، مقاومت و صبر است . کسى که منتظر تحقق یافتن هدف آرمانى است باید تا فرا رسیدن زمان پیدایى هدف و شکل گرفتن آرمان ، پایدارى و شکیبایى کند، و تاب و توان از دست ندهد، و هر ناملائمى را در آن راه با بردبارى بپذیرد.
و چون صبر و پایدارى را از دست داد و بى شکیب گردید، و تاب و توان بر زمین نهاد، انتظار را نیز از دست داده است ، زیرا که پایدارى و صبر، تحقق بخش جوهر انتظار است . از این رو، همواره خصلت الهى و حیاتى انتظار با صبر و پایدارى قرین گشته است .
در احادیث از انتظار در پرتو صبر و انتظار فرج با صبر، سخن گفته اند:
امام على علیه السلام :…استعینوا بالله و اصبروا، ان الارض لله یورثها من یشاء من عباده و العاقبه للمتقین. (۱)
…از خدا کمک بگیرید و پایدارى پیشه سازید، که زمین از آن خدا است و به هر کس خواست آن را به وراثت مى دهد، و سرانجام نیک از آن پرواپیشگان است . وعده حتمى الهى درباره وراثت صالحان پهنه زمین را، در صورت صبر و استقامت ، تحقق مى پذیرد.
امام صادق علیه السلام :من دین الائمه الورع … و انتظار الفرج بالصبر. (۲) از دین امامان که مردم را به آن فرا مى خوانند پارسایى است … و انتظار فرج با صبر و شکیبایى.
امام رضا علیه السلام :ما احسن الصبر و انتظار الفرج … (۳) چه نیکو است شکیبایى و انتظار فرج …
صبر و پایدارى مردم در آخرالزمان ستایش شده است ، و همین خصلت مهم ، مایه امتیاز آنان از مسلمانان صدر اسلام به شمار آمده است .
امام صادق علیه السلام :عن النبى صلى الله علیه و آله سیاءتى قوم من بعدکم ، الرجل الواحد منهم له اجر خمسین منکم . قالوا یا رسول الله : نحن کنا معک ببدر و احد و حنین ، و نزل فینا القرآن ؟ فقال : انکم لو تحملوا لما حملوا لم تصبروا صبرهم (۴)
امام صادق علیه السلام ، به نقل از پیامبر صلى الله علیه و آله : پس از شما کسانى بیایند که یک نفر ایشان پاداش پنجاه نفر از شما را داشته باشد. اصحاب گفتند: اى رسول خدا ما در جنگ بدر و احد و حنین با تو بودیم و درباره ما آیه نازل شده است ؟ پیامبر فرمود: اگر آنچه به ایشان رسد از حوادث ایام به شما رسد، شکیبایى آنان را ندارید.
پی نوشتها:
۱- مکیال ۲/۱۹۵
۲- بحار ۵۲/۱۲۲
۳- بحار ۵۲/۱۲۹٫
۴- مکیال۲/۲۲۲؛ به نقل از غیبت شیخ طوسى ، باب علائم الظهور.