قناعت، مالی است تمام نشدنی
تجمل گرایی در زبان بزرگان دینی مورد مذمت و نکوهش قرار گرفته است. روایتی از امیر المومنین علی هست که فرمودند: «زخارف الدنیا تفسد العقول الضعیفه؛ زرق و برق های دنیا عقل های ضعیف را فاسد می کند.»(غرر الحکم، ص ۶۵).تجمل گرایی آن است که فرد به مادیات و زر و زیورهای دنیا دل می بندد و در تهیه مواردی همچون؛ لباس، وسیله نقلیه و لوازم منزل به صورت افراطی برخورد می کند. باید توجه شود که تجمل گرایی با آراستگی متفاوت است. توجه به وضعیت نظافت بدن و نظم لباس، منزل، محل کار، محل عبادت و چیزهایی که به انسان زیبایی می دهد، آراستگی نامیده می شود و از نظر اسلام ممدوح است. «إِنَّ اللَّهَ جَمِیلٌ وَ یُحِبُّ الْجَمَالَ؛ خدا خودش جمیل است، جمال راهم دوست دارد.»(بحارالأنوار، ج ۶۲، ص ۱۲۵). آنچه میتواند اسراف و تبذیر و تجمّلگرایی را ابتدا از قلب افراد و سپس از دیواره فرهنگ اجتماع بزداید، ترویج روحیه قناعت و زندگی در مسیر اقتصاد و میانهروی است. این مهم میطلبد که از یک سو متاع ارزشمند قناعت در بازار دلها رونق بگیرد و سپس در قالب یک فرهنگ اجتماعی، به عنوان دارویی که بیماری اسراف را ریشه کن میکند، به تولید انبوه برسد. قرآن کریم، زندگی مؤمن را ساده و به دور از اسراف میداند:
«وَ الَّذِینَ إِذا أَنْفَقُوا لَمْ یُسْرِفُوا وَ لَمْ یَقْتُرُوا وَ کانَ بَیْنَ ذلِکَ قَواماً؛(سوره فرقان، آیه ۶۷٫)
و کسانی اند که چون انفاق کنند، نه ولخرجی میکنند و نه تنگ میگیرند و میان این دو [روش] حدّ وسط را برمیگزینند.»
میفرماید: مؤمن آن است که زندگی تجمّلی و مسرفانه ندارد و البتّه بخیل هم نیست که خانوادهاش در مضیقه باشند.