بینش عمیق نسبت به خداوند، ویژگی مهم مهدی یاوران
انقلاب امام مهدی ، بزرگ ترین جنبش تاریخ بشریت است و از ویژگی های منحصر به فردی برخوردار است; از جمله:
عمق; این حرکت، از عمیق ترین جنبش های بشریت است . منظور ما از «عمق » ، بلندای اهداف و عظمت آرمان ها است که در عمل نیز به وقوع خواهد پیوست . این جنبش، به شعارهای پرزرق و برق و اهداف کم مایه نمی پردازد; بلکه انسان ها را به سوی معنویت و رشد، هدایت می کند و تمام استعدادهای آنان را به سمت تعالی و شکوفایی جهت می دهد . امام باقر می فرماید:
«اذا قام قائمنا وضع یده علی رؤوس العباد فجمع به عقولهم و اکمل به اخلاقهم; (۱) چون قائم ما قیام کند، دستش را بر سر بندگان گذارد و عقول آنان را متمرکز ساخته و اخلاق شان را به کمال برساند» .
و در جایی دیگر می فرماید:
«تؤتون الحکمه فی زمانه; (۲) در دولت مهدی به شما حکمت بیاموزند» .
گستردگی; این جنبش از نظر جغرافیایی و کمی، گسترده ترین جنبش ها است . موج این حرکت، از بزرگ ترین قاره ها گرفته تا کوچک ترین روستاها و کپرها را در می نوردد و آنها را به تلاطم درمی آورد . امام صادق در تفسیر آیه «و عدالله الذین، آمنوا منکم و عملوا الصالحات لیستخلفنهم فی الارض . . .» (۳) فرمودند:
«لم یجی ء تاویل هذه الآیه و لو قام قائمنا بعد سیری من یدرکه ما یکون من تاویل هذه الایه و لیبلغن دین محمد صلی الله علیه و آله ما بلغ اللیل . . . ; (۴) تاویل این آیه، هنوز نیامده است . هنگامی که قائم ما قیام کرد، کسی که او را ببیند، تاویل این آیه را خواهد دید که دین محمد صلی الله علیه و آله به هر جا که شب وارد شود، خواهد رسید» .
امداد الهی; امداد الهی، پشتوانه این حرکت است و اراده خداوند بر این تعلق گرفته که این حرکت به ثمر نشسته و حکومت صالحان سرانجام، سراسر گیتی را فرا گیرد: «و نرید ان نمن علی الذین استضعفوا فی الارض و نجعلهم ائمه و نجعلهم الوارثین » ; (۵) «ما خواستیم بر مستضعفان زمین منت نهیم و آنان را پیشوایان و وارثان روی زمین قرار دهیم » .
امام علی درتفسیر این آیه فرمودند:
«هم آل محمد یبعث الله مهدیهم بعد جهدهم فیعزهم و یذل عدوهم (۶) ; آنان اهل بیت پیامبرند که خداوند، پس از سختی هایی که بر آنان می رسد، مهدی شان را بر می انگیزد و آنان را عزت بخشیده و دشمنان شان را خوار می گرداند» .
رهبری منحصر به فرد; رهبری ویژه این انقلاب، از دیگر ابعاد عظمت آن است . برای مرتبه بلند او، همین بس که امام صادق در وصف او فرمودند: «و لو ادرکته لخدمته ایام حیاتی; (۷) اگر او را درک می کردم، تمام عمر به خدمت او می پرداختم » .
اصالت; جنبش حضرت، از نظر تاریخی، از ریشه دارترین حرکت ها است . اعتقاد به مصلح، درتمام ادیان و بسیاری از نحله ها و مکاتب بشری، وجود دارد; از آیین زرتشت گرفته تا یهودیت و مسیحیت و . . . . (۸)
این توضیحی کوتاه درباره برخی از ابعاد حرکت بزرگ امام عصر بود . حال به تبیین لوازم آن می پردازیم .
نخستین بعد از ابعاد عظمت حرکت حضرت، عمق آن بود . از عمق این حرکت و اهداف بلند آن، می توان به عمق باورها و ژرفای نگاه ها رسید; چرا که آن ثمره ارزشمند، جز بر این ریشه ها و شاخه ها نمی روید .
بینش عمیق نسبت به حق تعالی
«رجال عرفواالله حق معرفته و هم انصارالمهدی فی آخرالزمان (۹) ; مردانی که خدا را آن چنان که شایسته است، شناخته اند، و آنان، یاران مهدی در آخر الزمان اند» .
«رجال کان قلوبهم زبر الحدید لا یشوبها شک فی ذات الله اشد من الحجر; (۱۰) آنان مردانی اند که دل هایشان گویا پاره های آهن است (سخت تر از سنگ .) بدون هیچ تردیدی نسبت به ذات مقدس خداوند» .
این باور، آن قدر با صلابت و استوار است که مرارت ها و مصیبت ها، در آن خللی ایجاد نمی کند و بلاها و امتحانات، آرامشش را به تلاطم نمی افکند و شبهات و سؤالات، در آن رخنه ای ایجاد نمی کند .
آنان، از سرچشمه توحید ناب، سیراب اند و به حضرت حق – آن چنان که شایسته است – اعتقاد دارند: «فهم الذین وحدوا الله حق توحیده; (۱۱) آنان به حدانیت خداوند، آن چنان که حق وحدانیت او است، اعتقاد دارند» . حرم دل هایشان را بت های نفس، ثروت و مقام نیالوده و در آن حریم امن، جز خداوند حضور ندارد .
نتیجه این بینش عمیق، ایمان و تقوا است . این دو را هم در چهره عبادت ها و راز و نیازهایشان می توان دید «ذکر» و هم در آینه تلاش و کوششی که در طریق عبادت و بندگی حضرت حق دارند «تلاش » .
الف) ذکر:
«لهم فی اللیل اصوات کاصوات الثواکل حزنا من خشیه الله; (۱۲) در دل شب، از شیت خداوند، ناله هایی دارند مانند ناله مادران پسرمرده » .
«قوام باللیل صوام بالنهار; (۱۳) شب ها را با عبادت به صبح می رسانند و روزها را با روزه به پایان می برند» .
«رجال لا ینامون اللیل لهم دوی فی صلواتهم کدوی النحل یبیتون قیاما علی اطرافهم و یسبحون علی خیولهم » (۱۴) ; مردان شب زنده داری که زمزمه نمازشان، مانند نغمه زنبوران کندو، به گوش می رسد . شب ها را با زنده داری سپری می کنند و بر فراز اسب ها، خدا را تسبیح می گویند» .
ب) تلاش:
یاران مهدی ، نه تنها اهل «اطاعت و بندگی » اند; بلکه دراین مسیر، اهل «جدیت و تلاش » نیز هستند و تمام توان خود را در این راه به کار می گیرند: «مجدون فی طاعه الله; (۱۵) آنان در طریق عبودیت، اهل جدیت و تلاش اند».
………
۱. منتخب الاثر، ص ۴۸۲.
۲. بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۳۵۲
۳. نور (۲۴)، آیه ۵۵.
۴. معجم احادیث الامام المهدی، ج ۵، ص ۲۸۴.
۵. قصص (۲۸)، آیه ۵.
۶. معجم احادیث الامام المهدی، ج ۵، ص ۳۲۱.
۷. همان، ج ۳، ص ۳۸۵.
۸. برای توضیح بیشتر ر. ک: خورشید مغرب، ص ۵۲.
۹. امام علی : (منتخب الاثر، ص ۶۱۱.)
۱۰. امام صادق : (بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۳۰۸.)
۱۱. امام علی : یوم الخلاص، ص ۲۲۴.(به نقل از بشاره الاسلام، ص ۲۲۰)
۱۲. امام صادق : همان.
۱۳. همان.
۱۴. بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۳۰۸.
۱۵. حضرت محمد صلی الله علیه و آله: یوم الخلاص، ص ۲۲۳.(به نقل از بشاره الاسلام، ص ۹)