_{مبانی انسان شناسی از دیدگاه اسلام:}

اسلام برای انسان ویژگیها و توانایی های فطری ویژه ای قایل است که وی می تواند
با آنها ، به کمالاتی که خداوند برایش در نظر گرفته است ، برسد.

مبانی شخصیت انسان ، از دیدگاه اسلام گوناگون است که در اینجا به اجمال ، تنها
به برخی از آنها می پردازیم:

۱٫ انسان موجودی دو ساختگی : اسلام بر دو بعدی
بودن انسان وترکیب وی از روح وبدن ونیز باور عنصری به نام روح – که مستقل از بدن
است – تاکید کرده است. از یک سوی ، ایات آفرینش ، همگی بر جسمانی بودن انسان به
روشنی دلالت داند.

مانند : آیات هفتم
و هشتم سوره سجده که می فرماید: وآفرینش انسان را از گل آغاز کرد . سپس نسل او را
از چکیده آبی پست مقرر داشت.

از سوی دیگر ،
آیاتی وجود دارد که بر وجود روح برای انسان دلالت می کنند؛ مانند آیه نهم سوره
سجده که می فرماید: سپس خداوند او را پرداخت و از روح خود به او دمید.

۲٫ برترین آفریده خداوند : بنابر آیات الهی
خداوند انسان را برترین آفریده خویش معرفی
کرده است ؛ چنان که می فرماید : «ما انسان را در بهترین صورت و نظام آفریده ایم.»(۱)

۳٫ دارای اختیار : از امتیازهای مهم بشر که خداوند به
او عطا فرموده اختیار است :« ما راه را به او نشان دادیم ، خواه شاکر باشد یا
کفران کند.»(۲)

۴٫ دارای کرامت وفضیلت : با تامل در آیه
های مربوط به انسان ، در می یابیم که او دارای دو کرامت است:

• کرامت ذاتی : در واقع
  همان ساختمان وجودی انسان ، داشتن مزایا و امکانات بیشتر ومانند آن است. این کرامت
  در همه انسان ها وجود دارد و با اختیار وی هیچ ربطی ندارد.

• کرامت اکتسابی : در حقیقت
  دستیابی به کمال هایی است که انسان در پرتو ایمان وعمل صالح اختیاری خود به دست می
  آورد. اینجاست که خداوند می فرماید:

«به راستی گرامی
ترین شما در پیشگاه خداوند ، باتقواترینتان است.»(۳)

—————————————————————————————————————————————————-

۱-تین / ۴ : لَقَدْ خَلَقْنَا الْإِنْسانَ فی‏ أَحْسَنِ تَقْویمٍ

۲- انسان / ۳
: إِنَّا هَدَیْناهُ السَّبیلَ إِمَّا شاکِراً وَ إِمَّا کَفُور

۳- حجرات /
۱۳ : إِنَّ أَکْرَمَکُمْ عِنْدَ اللَّهِ أَتْقاکُمْ

منبع: روانشناسی
کاربردی ،ابوالحسن حقانی ، ج ۱ ، ص ۲۶۵