معناى ظهور خلق در روز قیامت

معناى بروز و ظهور خلقبراى خداوند در روز قیامت:

وَ بَرَزُوا لِلَّهِالْواحِدِ الْقَهَّارِ)ابراهیم/۴۸)

و معناى بروزشان براى واحدقهار با اینکه تمامى موجودات همیشه براى خداى تعالى ظاهر و غیر مخفى است، این استکه آن روز تمامى علل و اسبابى که آنها را از خدایشان محجوب مى‏کرد از کار افتاده،دیگر آن روز، با دید دنیائیشان هیچ یک از آن اسباب را که در دنیا اختیار و سرپرستىآنان را در دست داشت نمى‏بینند، تنها و تنها سبب مستقلى که مؤثر در ایشان باشدخداى را خواهند یافت، هم چنان که آیات بسیارى بر این معنا دلالت دارد و مى‏رساندکه در قیامت مردم به هیچ جا ملتفت نشده و به هیچ جهتى روى نمى‏آورند، نه بابدنهایشان و نه با دلهایشان، و نیز به احوال آن روزشان و به احوال و اعمالگذشته‏ شان توجه نمى‏کنند، الا اینکه خداى سبحان را حاضر و شاهد و مهیمن و محیط بر آن مى‏یابند.

دلیل بر این معانى کهگفتیم توصیف خداى سبحان است در آیه مورد بحث به” واحد قهار” که اینتوصیف به نوعى غلبه و تسلط اشعار دارد، پس بروز مردم براى خدا در آن روز ناشى ازاین است که خدا یکتاست، و تنها اوست که وجود هر چیز قائم به او است، و تنها اوست که هر مؤثرى غیر خودش را خرد مى‏کند، پس چیزى میان خدا و ایشان حائل نیست، و چونحائل نیست پس ایشان براى خدا بارزند، آنهم بارز مطلق.

——————————–

منبع :علامه طباطبایی ، المیزان،
ترجمه : موسوى همدانى سید محمد باقر، ج‏۱۲، ص: ۱۳۰