آغاز امامت امام زمان در نهم ربیع از منظر قرآن و حدیث و ..

آنان که کمی از حوادث و ماجراهای ایام امامت معصومین(ع) را در لابه‌لای برگهای تاریخ دیده باشند می‌دانند که در عصر آغاز امامت ولی عصر(عج) و نیز در دوران انتظار شیعیان با یکی از پرچالش ترین مقاطع خود مواجه شده‌اند.

چرایی آغاز امامت ولی عصر(عج) در غیبت

وقتی در عمق چرایی وقوع غیبت صغری و کبرای حضرت مهدی (عج) تامل می کنیم ناچار به اذعان و اقرار به بسیاری از قصورات و حرکت های منافقانه جامعه مسلمین آن زمان می شویم که در این راستا حکومت های ناحق و جبار نیز در صدر حرکت ها بر ضد امامت معصومین قرار داشته اند.

جمع شدن ظلم و ستم نامحدود حکومت های دوران امامت با قدرناشناسی مسلمین باعث شد که امامان معصوم(ع) یکی پس از دیگری به شهادت برسند، همین امر موجب شد ضرورت و زمینه برای غیبت آخرین امام(ع) فراهم شود، چراکه در مشیت الهی بنا نبود بیش از دوازده امام رهبری پس از پیامبر خاتم(ص) را بر عهده گیرند.

برای حفظ جان او یا باید این امام در موعد مقرر به دنیا آمده و پس از چند سال ظاهر می‌شد همان گونه که باور پیروان برخی از ادیان و مذاهب چنین است و یا اینکه زنده بماند ولی در پرده غیبت.

بر همین اساس امامان آخرین(ع) دیدارهای عمومی خود را بسیار محدود نموده و در بسیاری اوقات تنها با وجود واسطه‌ها (وکلا) و یا از پس پرده با شیعیان خود ارتباط برقرار می‌کردند (زمینه سازی عملی)، در کنار آن نیز روایات متعددی را برای تبیین سابقه، مفهوم، انواع، علل و ابعاد آن بیان می‌نمودند(زمینه سازی نظری(. (۱)

اساس مسأله امامت از نعمتهاى بزرگى است که با هیچکدام از نعم الهى قابل مقایسه نیست و در معارف دینى ما به هیچ مسأله‌اى مانند ولایت اهمّیت و سفارش فراوان نشده است، همه متون و جوامع روایى و کتاب و سنّت از ابتدا تا انتها فریادگر مسأله امامت و دعوت کننده انسانها و جامعه بشرى به این امر حیات بخش است (و لم یفنادَ بشیء مثل ما نودی بالولایه).

در میان همه مذاهب و مکاتب، شیعه این افتخار را دارد که گوى سبقت را از دیگران ربوده و عشق به ولایت و امامت را رمز حیات و بقاى خویش قرار داده است، امّا حقیقت بزرگترى در این میان وجود دارد و آن وجود شریف امام زمان، مهدى موعود(عج) است که شاید بتوان گفت بالاترین و عمیق‌ترین عنوان همان است که قرآن کریم از ایشان یاد نمود؛ و آن «بقیهاللَّه» است.

او بقیه و انتهاى تجلّى خداوند و حسن ختام عالم و همه ادیان است، او در میان مظاهر تجلّى حقّ تعالى، آخرین گوهرى است که مظهر همه صفات و اسماى الهى است و مى‌توان گفت همان‌طورى که نبّى اکرم(ص) مظهر تامّ انبیا و شریف‌ترین گوهر نبوّت بود، وجود شریف حضرت حجّت نیز لفبّ امامت و تجلّى تام امامت است.(۲)

مقام معظم رهبری درباره انتظار فرج و شرایط منتظران می‏فرماید: «منتظران صاحب‏الزمان، به منور شدن چشم‏انداز زندگی بشر و پایان دوران ظلم و تجاوز امید دارند و جنایات ستم و تزویر سردمداران استکبار جهانی، نمی‏تواند چشمه امید را در دل‏های آنان خاموش کند.

منتظران حجت تردیدی ندارند که روزگار ظلم و طغیان و تجاوز سرانجام به پایان خواهد رسید و قدرت قاهره حق، همه قله‏ های فساد و تعدی را از بین خواهد برد.

ما اعتقاد داریم که با ظهور مهدی موعود علیه‏السلام ، اندیشه و عقول بشری از همیشه خلاق‏تر خواهد بود و صلح و امنیت کامل در مقیاس جهانی آن به وجود خواهد آمد و ما برای چنین دورانی باید تلاش کنیم تا جهان روز به روز به این عصر آرمانی نزدیک‏تر شود».(۳)

امامت کودک

مسأله خلافت و امامت در اسلام، تنها بر اساس لیاقت و شایستگی افراد بوده و سن و سال هیچ تأثیری نداشته است. پیامبر اکرم صلی‏ الله‏ علیه‏ و‏آله در سال سوم هجرت بعد از دعوت خویشان خود به اسلام، علی علیه ‏السلام را که نوجوانی پیش نبود به خلافت و وصایت منصوب کرد و به قوم خود دستور داد که از او اطاعت کنند.

هم چنین در واقعه مباهله با نصارای نجران، آن حضرت امام حسن و امام حسین علیه‏السلام را در حالی که کودک بودند به همراه خویش برد. شیخ مفید در این‏باره می‏نویسد: پیامبر همراه حسنین در حالی که طفل بودند با نصارا مباهله کرد. بعد از آن، این امر هیچ گاه سابقه نداشت. این وقایع و شواهد بسیار دیگر تاریخی، دلایلی است که امامت حضرت ولی عصر(عج) را در سن کودکی تأیید می‏کند.

امامت و نبوت کودک از نگاه قرآن

قرآن مجید در آیه ۱۲ سوره مریم، درباره نبوت حضرت عیسی می‏فرماید: «ای یحیی تو کتاب آسمانی را به قوت فراگیر، و ما فرمان نبوت در کودکی به او دادیم.

هم چنین خداوند در همان سوره با اشاره به سخن گفتن حضرت عیسی در گاهواره، نبوت او را تأیید می‏کند.

فخر رازی در تفسیر خود درباره حکمی که خداوند به حضرت یحیی داد می‏گوید: «مراد حکم، همان نبوت است؛ زیرا خداوند عقل او را در کودکی محکم و کامل کرد و به او وحی فرستاد و این بدان جهت است که خداوند، حضرت یحیی و عیسی را در کودکی به رسالت مبعوث کرد، بر خلاف حضرت موسی و محمّد که در بزرگ سالی مبعوث شدند؛ از این رو چه مانعی دارد که خداوند این دوران را بر عده‏ای کوتاه سازد و حضرت مهدی(عج) را در کودکی حکمت و امامت عنایت فرماید».

همانطورکه از احادیث و روایات وارده از ائمه معصومین (ع) برمی آید شناخت امام لازمه معرفت دینی مردمان هر عصر و دورانی بوده تاجایی که طبق حدیث مشهور ازحضرت رسول اکرم ص وجوب شناخت امام چنین بیان شده: هرکس بمیرد درحالیکه امام عصرخود را نشناسد به مرگ جاهلیت مرده است.

درقران کریم آیاتی وجود دارد که به مسئله مهدویت و نیز غیبت آن حضرت اشاره دارد.

از جمله این آیات ،آیات ۲و۳ سوره مبارکه بقره می باشد آنجا که می فرماید: ذلک الکتاب لاریب فیه هدی للمتقین* الذین یومنون بالغیب ویقیمون الصلاه وممارزقناهم ینفقون

این کتاب که هیچ شکی درآن نیست ،روشنگرراه پرهیزگاران است، آنانکه به غیب ایمان دارندونماز به پای می دارند واز آنچه روزیشان کردیم انفاق می کنند.

ابن بابویه گوید ازامام صادق (ع) است که فرمودند: متقیان ، شیعیان علی (ع) هستند و غیب همان حجت غایب است و نیز درآیه ۱۵۵همان سوره می فرماید: « ولنبلونکم بشی من الخوف والجوعونقص من الاموال والانفس والثورات وبشرالصابرین » والبته شمارا به چیزی از ترس وگرسنگی وکمبودی از اموال وجانها و ثمرات می آزماییم و مژده ده صبرکنندگان را.

محمدبن ابراهیم نعمانی معروف به ابن اب زینب می گوید: از حضرت جعفربن محمد امام صادق (ع) که فرمودند: همانا قبل از ظهورحضرت قائم ع علامت‌هایی هست که از سوی خداوند امتحان مومنین می باشد .

پس آنست فرموده خدای عزوجل (آیه مذکور) همان است که فرموده و البته شما را می آزماییم یعنی مومنین رابه چیزی از ترس از پادشاهان فلان خاندان در اواخر سلطنتشان و گرسنگی به گرانی نرخ‌هایشان و کمبودی از اموال فساد و تباهی تجارتها و کمی سود آنها و جانها مرگی زودرس و ثمرات کمی رشد گیاهان و کم شدن برکت میوه ها و مده ده صبرکنندگان را در آن هنگام به خروج قائم (ع). (۴)

طول عمر

در قرآن کریم آیاتی هست که از عمر طولانی امت‏های پیشین خبر می‏دهد، با این آیات می‏توان طول عمر حضرت مهدی(عج) را نیز به خوبی تبیین کرد، مانند آیه‏ای که درباره حضرت نوح (ع) می‏فرماید: «به راستی ما نوح را به سوی قومش فرستادیم، پس ۹۵۰ سال در میان آنها درنگ نمود».

خداوند در داستان حضرت یونس نیز می‏فرماید: «اگر او (یونس) در شکم ماهی تسبیح نمی‏گفت، تا روز رستاخیز در شکم ماهی می‏ماند».

از این آیه استفاده می‏شود که خداوند قادر است در جایی که هیچ کدام از لوازم حیات برای ادامه زندگی وجود ندارد انسان را حفظ کند.

اینک این خدای توانا قادر است که ولی خویش را از مرگ محافظت، و صدها سال عمر پرافتخار به منظور اهدافی والا به او ببخشاید و وظیفه ماست که با تدبر در حکمت متعالی خداوند که در قرآن کریم نیز بارها بدان اشاره شده منتظرانی مخلص برای قائم آل محمد (عج) باشیم.

منابع و مأخذ:
(۱) نشریه عصر رهایی
(۲) پیام حضرت آیت الله فاضل لنکرانی به مناسبت دومین جشنواره برترین های فرهنگ مهدویت
(۳) نشریه گلبرگ فروردین ۱۳۸۵، شماره ۷۳
(۴) نشریه عصر رهایی

منبع: نشریه الکترونیک ساعت صفر