1. گذشت که هدایت تشریعی اولین دلیل بر ضرورت وجود امام است. بدون او راه از چاه نمایان نمی شود و سره از ناسره هویدا نمی گردد. راه برون رفت از اختلافات مذهبی درون اسلام – که مصیبت ها و آلام فراوانی را برای جامعه مسلمین دیروز، امروز، و فردا به وجود آورده است – بازگشت به مسیری است که امامان آن را ترسیم نموده اند.
2. در این بین ممکن است برخی در مطالب پیشین تردید کرده، وجود قرآن را برای تحقق «هدایت تشریعی» کافی محسوب نمایند. توضیح اینکه ممکن است عده ای بگویند: «وجود قرآن برای امت پیامبر کافی است و اگر می خواهیم از اختلافات خانمان سوز بیرون رویم و به وحدت کلمه دست یابیم، بازگشت به قرآن کریم ما را بی نیاز می کند. در حقیقت عامل اصلی وجود اختلافات در بین مسلمین کنار نهادن قرآن و معراف قرآنی است و الا تمام ایشان به مسیر هدایت وارد می شدند و از پرتو «هدایت تشریعی» قرآن کریم بهره مند می گردیدند.»
3. این اشکال ترکیبی از حق و باطل است؛ حقیقتا قرآن مسیر هدایت را برای ما می نمایاند چنانچه خود فرموده است: «قرآن راهنماى مردم است و دلایلى روشن و آشکار از هدایت دارد، و مایه جدایى [حق از باطل‏] است» (بقره: ۱۸۵) اما آیا دست یابی به مسیر هدایت قرآنی بدون وجود امام میسر است؟ آیا مذاهب مختلفی که امروز در دنیای اسلام سر بلند کرده اند مسیر خود را مخالف قرآن می شمرند؟ آیا اینگونه نیست که تمامی ایشان راه و رسم خود را کاملا منطبق بر قرآن می پندارند؟ آیا امروز به صرف مراجعه به آیات قرآن، می توان حق را از باطل تمییز داد؟ آیا در مقام تفسیر قرآن می توانیم به تمام حقایق موجود در آن واقف شده از این طریق راه سعادت را تشخیص دهیم؟
4. پاسخ پرسش های پیش گفته روشن است؛ قرآن شرط لازم هدایت است اما شرط کافی نیست، قرآن مانند چشمی است که بدون آن هیچ چیز دیده نمی شود اما برای کسی که از نعمت نور محروم است و در ظلمت و تاریکی به سر می برد، هر قدر چشم تیز بین باشد هرگز چیزی دیده نمی شود. اگر قرآن «چشم» دیدن مسیر هدایت است، امام «نور» این فرآیند است که بدون آن مسیر بازشناسانده نمی شود.

به راستی که چشم شرط لازم دیدن است اما شرط کافی آن نیست بلکه این «چشم» به همراه «نور» هستند که در کنار هم دیدنی ها را میسر می سازند.

در درس بعد در خصوص رابطه امام و قرآن در امر هدایت گری توضیح بیشتری خواهیم داد.