سر درس امامت ۹۲ (توسل، دومین نتیجه ولایت تکوینی ۱)

توسل به معنای واسطه قرار دادن امور خیر و افراد صالح و مقرب در درگاه الهی برای بر آورده شدن درخواست و اجابت دعا است. اصل توسل نیز – مانند اصل شفاعت – مساله است که صریحا در قرآن ذکر شده است و نمی توان در آن تردید نمود. خداوند متعال می فرماید: «یا أَیهَا الَّذِینَ آمَنُواْ اتَّقُواْ اللَّهَ وَابْتَغُواْ إِلَیهِ الْوَسِیلَهَ، ای کسانی که ایمان آورده‌اید! تقوا پیشه کنید و وسیله‌ای برای تقرب به خدا بجویید.» به اعتقاد شیعه مهمترین مصداق وسیله «امام» است همانطور که مضامین روایات و زیارت نامه ها– نظیر جامعه کبیره و دعاهای صحیفه سجادیه و … – شاهد این مدعاست.

آری با کمی دقت می توان دریافت که ریشه توسل به اولیاء الله مانند مساله شفاعت در ولایت تکوینی است، اگر از امام درخواست شفای مریضمان را داریم، اگر از او طلب بر آورده شدن حاجت می نمائیم، اگر خیر دنیا و آخرت خویش را از او طلب می کنیم در تمام این موارد از «ولی تکوینی خدا» که به اذن الهی ولایتی گسترده دارد و تاثیری شگرف در نظام هستی می گذارد طلب می نمائیم.

به راستی طلب از ولی خدا – که به اذن الله تاثیر گذار است – چه تفاوتی با طلب از اسباب عادی دیگری دارد که در طول روز دهها بار از آنها تقاضا می نمائیم؟! آری پزشکی که از او طلب نسخه می کنیم، آموزگاری که از او طلب تعلیم و تربیت داریم، فروشنده ای که از او طلب جنس خاصی را داریم و … همه و همه چیزی جز «اسباب الهی» نیستند که طلب از آنها هرگز منافاتی با مسلمانی و توحید ندارد زیرا این انسانها همه «باذن الله» تاثیر گذارند و در خواست از ایشان در حقیقت در خواست از اسباب الهی است.

اگر درخواست از این جماعت جایز است چرا درخواست از ولی الله جایز نباشد؟ حقیقتا اگر کسی امام را به ولایت تکوینی با همان معنای دقیق پیش گفته بشناسد، می تواند ذره ای در درخواست از او شک کند؟ چرا از او درخواست نکند و حال اینکه به اذن خدا تمام افعال الهی توسط او محقق می شود؟

بنابراین به نظر می رسد هر قدر شناخت ما از ولایت تکوینی امام دقیق تر شود جواز توسل بلکه لزوم توسل به او برایمان روشن تر می شود. در درسهای آینده این مسائل را بیشتر تبیین خواهیم نمود.