سر درس امامت ۹۶ (توسل، دومین نتیجه ولایت تکوینی ۵)

گاهی برای اینکه توسل به اولیای الهی را در موارد شرک جای دهند به آیه سوره حمد استناد می کنند، آیه ای که بر هر مسلمان واجب است روزی ده مرتبه آن را قرائت کند، آیه ای که می فرماید: «إِیَّاکَ نَسْتَعینُ، تنها از تو یاری می جوئیم» (حمد: ۵) آیا این آیه به ما نمی فهماند که یاری جستن از امامان شرک است؟! البته پاسخ منفی است زیرا:

اولا: در آیه ۴۵ سوره بقره می فرماید: «وَ اسْتَعینُوا بِالصَّبْرِ وَ الصَّلاهِ، از صبر و نماز یارى بخواهید» حال آیا خدا با امر به یاری خواستن از صبر و نماز، امر به شرک کرده است؟! هر پاسخی که به این سوال داده شود، همان پاسخ را در «یاری جستن از امام» مطرح می نمائیم.

ثانیا: ایاک نستعین به معنای «کنار گذاشتن اسباب» نیست لذا حتی جماعت وهابیان – که به نظر خود تنها عمل کنندگان به این آیه هستند! – در زندگی روزمره خود به سراغ اسباب می روند؛ برای رفع عطش آب می نوشند و برای به دست آمدن سلامت به پزشک رو می آورند و حتی برای بریدن سرهای بی گناهان به سراغ خنجر و دشنه می روند! آیا کمک گرفتن از آب و خنجر و بمب و … با «ایاک نستعین» سازگار است؟ طبیعتا پاسخ مثبت است زیرا این موارد چیزی جز «اسباب  الهی» که استقلالی از خدا ندارند نیستند و در حقیقت یاری جستن از آنها یاری جستن از اسباب الهی و همان یاری جستن از خداست.

ثالثا قرآن کریم پر است از تاکید بر بهره مندی از اسباب؛ برای نمونه در داستان ذو القرنین سه مرتبه از او تمجید می کند به این دلیل که «اتبع سببا» از اسبابی که در اختیار داشت بهترین استفاده ها را نمود. (ر.ک: کهف: آیات ۸۳ تا ۹۸) آری آنچه برای قرآن مهم است این است که اسباب مستقل و «من دون الله» تصور نشوند و الا هر مومنی لازم است از این اسباب استفاده نموده و از آن یاری بجوید. به راستی کدام سبب بالاتر از امام است که به اذن الهی «واسطه فیض» بر تمام مخلوقات است؟ اگر یاری جستن از نماز و صبر لازم است چرا یاری جستن از امام لازم نباشد همو که در بالاترین مرتبه ممکن دارای ولایت تکوینی است و به یمن او تمام جهانیان روزی داده می شوند؟